Een gemeente met een hart voor ouderen

• We behouden Arcadia als OCMW-rusthuis.
• Wij zijn tegen de afschaffing van de OCMW-huishoudelijke hulp, die ouderen in staat stelde om in hun eigen huis te blijven wonen. We willen voldoende thuiszorgdiensten, waaronder verpleging, huishoudelijke hulp en thuisbezorging van gezonde maaltijden.
• We behouden het Marie-José-dagcentrum, dat door de huidige meerderheid PS/Vooruit-MR/OVLD is gesloten.
• We zorgen ervoor dat er betaalbare verzorgings- en verpleeghuizen beschikbaar zijn.
• We steunen intergenerationele woonprojecten, gebaseerd op het samenwonen van gezinnen en ouderen.
• We willen ouderenzorg, rusthuizen en activiteiten voor ouderen die voor iedereen toegankelijk zijn en rekening houden met de diversiteit van de bevolking.
• We willen meer erkenning en steun, ook financieel, voor mantelzorgers. Mantelzorgers kunnen nooit de plaats innemen van professionele zorgverleners, noch kunnen ze daartoe gedwongen worden bij gebrek aan toegankelijke zorg. De tijd en energie die ze besteden aan een ouder familielid of buur zijn essentieel en daarom verdienen ze meer erkenning.

• We willen de ontwikkeling van een seniorenactieplan voor onze gemeente, inclusief de mobilisatie van voldoende middelen voor de seniorenadviesraden, die we meer verankerd willen zien in de wijken.
• We willen meer overleg tussen de gemeenteraad en de seniorenadviesraad, wiens beslissingen bindend moeten zijn als we willen dat er in elke gemeente echt rekening wordt gehouden met de behoeften van senioren.

• We willen voldoende bus- en tramlijnen met haltes die goed te voet bereikbaar zijn voor senioren. Het verwijderen van bushaltes in de buurt van dienstencentra wordt verboden.
• We vragen om gratis bus- of tramvervoer voor senioren, dat in 2012 werd afgeschaft. Alle 65-plussers, zonder uitzondering, krijgen taxi-cheques.
• We willen voetpaden die in goede staat verkeren en veiliger zijn. We willen de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen en diensten verbeteren. Ook willen we de openbare ruimte uitrusten met voldoende zitbanken met rugleuning.
• We willen ook goede straatverlichting om sociale contacten te verbeteren en het gevoel van onveiligheid te verminderen.
• Regelmatig bezoeken van de wijkagent aan seniorenverenigingen en dienstencentra waardoor senioren de wijkagenten beter leren kennen.

• We willen een gemeente die culturele en recreatieve initiatieven biedt die toegankelijk zijn voor senioren en we steunen volop seniorenverenigingen.
• Senioren moeten zich kunnen ontspannen en sociale contacten kunnen leggen. Daarom plannen we initiatieven om isolement te voorkomen, op te sporen en tegen te gaan.
• We bevorderen ontmoetingen tussen generaties en projecten met scholen en jeugdverenigingen.
• We voorzien in een buurtgerichte sociale dienst voor geïsoleerde ouderen.

We verwerpen resoluut het idee dat alleen "productieve" mensen interessant zijn en dat elke periode van "niet-productiviteit" in een mensenleven een "last" voor de maatschappij is. Op geen enkel moment is een mens een last. De waarde van een samenleving wordt afgemeten aan de manier waarop ze voor haar ouderen en meest kwetsbaren zorgt. Mannen en vrouwen die gedurende hun hele leven hebben bijgedragen aan de samenleving door hun werk, hun zorg en hun betrokkenheid op sociaal en cultureel gebied verdienen het om van hun oude dag te kunnen genieten.

Niet iedereen is gelijk als het gaat om dood en ziekte. De levensverwachting in goede gezondheid van laaggeschoolde werknemers die handarbeid hebben verricht en vaak zware beroepen hebben uitgeoefend, is 15 jaar korter dan die van hooggeschoolde werknemers die op kantoor hebben gewerkt. Een kortere loopbaan voor arbeiders is daarom een essentiële voorwaarde om hen een langer leven te garanderen en om van hun pensioen te kunnen genieten. De parlementsleden, waarvan velen vanaf hun 55ste genieten van een goedbetaald pensioen, geven dus blijk van een akelig cynisme door te stemmen voor een verlenging van de loopbaan van werknemers tot 67 jaar. We stellen een "55-60-65"-plan voor op nationaal niveau voor. Anders gezegd, de mogelijkheid om vanaf 55 jaar minder te gaan werken, de mogelijkheid om vanaf 60 jaar een vervroegd pensioen te nemen en vanaf 65 jaar een volledig pensioen. Wij geloven ook dat een minimumpensioen van 1.500 euro essentieel is om te voorkomen dat gepensioneerden in armoede vervallen. Al deze voorwaarden zijn noodzakelijk om werknemers in staat te stellen nog tien of twintig jaar in goede gezondheid te leven.

Tegenwoordig wordt een rusthuis onbetaalbaar, met de kleine pensioenen waarover onze gepensioneerden beschikken. Met een gemiddeld pensioen van 1140 euro bruto en een gemiddelde prijs van ongeveer 1800 euro per maand voor een kamer, is de betaalbaarheid van woon- en zorgcentra een echt probleem in Brussel. 

Wanneer een bejaarde niet meer alleen in zijn eigen huis kan wonen omdat hij te veel zorg nodig heeft, wordt hij geconfronteerd met zeer hoge woon- en zorgkosten.

In Brussel bedragen de gemiddelde verblijfskosten in een rusthuis €62,61 per dag, meer dan waar ook in Vlaanderen. Dat komt neer op een gemiddelde van € 1.878 per maand, terwijl de meeste bewoners slechts een pensioen van ongeveer € 1.200 per maand ontvangen. Dit is echt een probleem! Onze pensioenen zijn veel te laag. Steeds vaker schuift de overheid de rekening door naar de gepensioneerden en/of hun kinderen, terwijl onze ouders en grootouders hun hele leven hard hebben gewerkt om ons een betere toekomst te geven.

Daarom is het zo belangrijk dat Arcadia een OCMW rusthuis blijft. 

De personeelsnormen in rusthuizen zijn niet aangepast aan de huidige behoeften. Het zorgniveau dat bewoners nodig hebben, ligt over het algemeen veel hoger dan twintig jaar geleden, maar het aantal werknemers is niet evenredig gestegen. Hoewel de woon- en zorgcentra van het OCMW nu meer personeel per bewoner in dienst hebben (43 voltijdse banen per 100 bewoners) dan de privé woon- en zorgcentra (35 voltijdse banen per 100 bewoners), is dit nog steeds duidelijk onvoldoende. 

Het personeel heeft geen tijd meer om met bewoners te praten en alleen "prestatiedoelen" tellen (aantal luiers, washandjes, handdoeken en maaltijden) ten koste van de menselijke zorg. In privé woon- en zorgcentra is er minder personeel per bewoner en zijn de lonen en arbeidsomstandigheden slechter. Het verschil tussen openbare en privé-diensten is de winst die privé-aandeelhouders opstrijken.

Maar dat hoeft niet zo te zijn. In Sint-Joost-ten-Node heeft het gemeentebestuur ervoor gekozen om fors te investeren in de OCWM-woon- en zorgcentra en heeft het daar mooie resultaten mee geboekt. Het centrum Anne-Sylvie Mouzon is een mooi voorbeeld van kwaliteitsvolle geïntegreerde zorg en intergenerationele uitwisselingen met basisscholen en buurtverenigingen. Het woon- en zorgcentrum wordt zo een aangename en sociale plaats voor onze senioren, zonder isolement, maar in contact met de buurt en met een kwaliteitsvolle zorgverlening door personeel in topvorm.

De huidige PS-MR-meerderheid heeft zopas het Marie-José-dagcentrum gesloten als besparingsmaatregel. Wij zijn tegen deze sluiting. In plaats daarvan hebben we meer dag- en zorgcentra nodig waar senioren terecht kunnen voor hulp. We willen ook een aantal lokale steunpunten opzetten in buurthuizen. (Zie hoofdstuk over armoedebestrijding).

Terwijl de meeste van onze senioren zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving willen blijven wonen, verdwalen ze vaak in het doolhof van diensten en hulpverlening (gezinshulp, huishoudelijke hulp, gezelschap, thuisverpleging, vastgoedadvies, nachtopvang, enz.)

In die zin is het totaal onbegrijpelijk dat het OCMW de thuishulpdienst, die ouderen juist de mogelijkheid geeft om langer zelfstandig te blijven wonen, heeft afgeschaft.

Integendeel: we moeten in samenwerking met een ernstige plaatselijke organisatie een toereikend aanbod van thuiszorgdiensten ontwikkelen, waaronder thuisverpleging, huishoudelijke hulp en het thuisbezorgen van gezonde maaltijden. We willen een gemeentelijke thuiszorg ontwikkelen. Hiermee kan de gemeente banen creëren voor jongeren uit de gemeente.

Cohousing projecten kunnen ook ondersteund worden, omdat ze ook een vorm van collectieve dienstverlening zijn.

De lokale steunpunten zullen senioren informeren over de verschillende diensten, rechten en hulp die voor hen beschikbaar zijn, waarbij ze hen helpen hun weg te vinden in deze doolhof. Indien nodig kunnen de medewerkers de senioren thuis bezoeken. In elk geval zullen ze ervoor zorgen dat senioren de best mogelijke zorg krijgen, in samenwerking met ziekenfondsen, sociale hulporganisaties, thuiszorgdiensten en andere middenveldorganisaties.

We willen intergenerationele woonprojecten aanmoedigen ("cohousing", bigeneratiehuizen, enz.), waar senioren en jonge gezinnen samenwonen. Ofwel trekken de senioren in bij de jonge gezinnen, ofwel hebben ze een onafhankelijk appartement in een woning met gedeelde leefruimte, keukenhoek of tuin.

Brussel is een diverse stad, met een steeds toenemend aantal senioren. Het is dan ook niet meer dan logisch dat ouderenzorg, rusthuizen en activiteiten voor senioren voor iedereen toegankelijk zijn en rekening houden met deze diversiteit.

We willen dat elke gemeente in de hoofdstad een lokaal actieplan voor senioren heeft, met daarbij voldoende middelen voor seniorenadviesraden.

Elk jaar wordt er minstens één zitting van de gemeenteraad georganiseerd met de seniorenadviesraad.

Samen met de seniorenraad zal de lokale overheid een actieplan opstellen om tegemoet te komen aan de behoeften van senioren gedurende de komende 6 jaar. Halverwege de legislatuur zal het bestuur verslag moeten uitbrengen aan de seniorenraad over haar beleidskeuzes met betrekking tot senioren.

Isolement is een van de grootste problemen voor onze ouderen. Velen komen hun huis niet meer uit en nemen niet deel aan sociale en culturele activiteiten van de gemeente. Als we dit isolement willen doorbreken, moeten we ervoor zorgen dat ze zich gemakkelijk en veilig kunnen verplaatsen. Daarom willen we voldoende bus- en tramlijnen, met haltes die goed bereikbaar zijn en op wandelafstand van senioren. Het opheffen van bushaltes in de buurt van dienstencentra en rusthuizen wordt verboden. Het is ook de bedoeling dat gezinnen hun ouderen gemakkelijker kunnen bezoeken met het openbaar vervoer. De bus en tram moeten weer gratis worden voor senioren. Sinds de afschaffing van het gratis abonnement van de MIVB voor senioren heeft meer dan de helft van hen zijn abonnement niet verlengd. We roepen het gewest op om het gratis reizen voor senioren opnieuw in te voeren. In afwachting zullen we senioren toelaten om een gratis abonnement te bekomen via een derdebetalersysteem. Alle 65-plussers krijgen, zonder uitzondering, taxi-cheques.

We willen meer en meer veilige fiets- en voetpaden. Ongelijke en slecht onderhouden voetpaden zijn gevaarlijk voor onze senioren. Daarom willen we meer personeel aanwerven zodat we onderhoud en herstellingen snel kunnen uitvoeren. We willen ook de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen en diensten verbeteren en het aantal zitbanken met rugleuning in openbare ruimtes vergroten, zodat onze senioren kunnen rusten wanneer dat nodig is.

We willen zorgen voor goede straatverlichting om de sociale contacten te verbeteren en het gevoel van onveiligheid te verminderen. We willen ook buurt- en parkfeesten organiseren. Het is ook de bedoeling om senioren te bezoeken, de contacten te verbeteren en hen de kans te geven om buurtbewoners te leren kennen. Door regelmatige bezoeken van de wijkagent en de gemeenschapswachten aan seniorenverenigingen en dienstencentra kunnen senioren hen beter leren kennen.

We willen een gemeente die culturele en recreatieve initiatieven biedt die toegankelijk zijn voor senioren en we steunen volop seniorenverenigingen.

Deelnemen aan het culturele leven is belangrijk om gezond en actief ouder te worden. Het is niet alleen een manier om zich uit te drukken en zin te geven aan hun leven, het heeft ook een positieve invloed op hun fysieke gezondheid, psychologisch welzijn en sociale samenhang. Seniorenverenigingen en ontmoetingsplaatsen voor senioren (sociale restaurants, plaatselijke praatgroepen, enz.) spelen een unieke rol als onderdeel van het sociale weefsel.

Senioren moeten zich kunnen ontspannen en andere mensen ontmoeten. Daarom plannen we initiatieven om isolement te voorkomen, op te sporen en tegen te gaan.

Seniorenverenigingen bieden een echte bescherming tegen eenzaamheid en isolement, daarom geven we hen onze volledige steun. We geven ze niet alleen materiële steun, maar ook logistieke steun bij het organiseren van culturele en recreatieve activiteiten: subsidies, uitlenen van materiaal en ter beschikking stellen van lokalen.

De gemeenten zullen ook initiatieven moeten nemen om het isolement van ouderen te voorkomen en op te sporen.

Veel senioren hebben te maken met armoede. Daarom willen we evenementen, musea, tentoonstellingen en recreatieve activiteiten in het algemeen financieel toegankelijk maken.

We willen intergenerationele projecten tussen seniorenverenigingen, scholen en jeugdverenigingen stimuleren. Het kan gaan om ontmoetingen of gezamenlijke culturele en creatieve activiteiten, maar ook om vrijwilligersactiviteiten van senioren binnen jeugdbewegingen (bv. huiswerkscholen, leesactiviteiten, enz.). Of juist activiteiten die jongeren uitvoeren ten behoeve van senioren, zoals winkelen. Deze ontmoetingen zijn zeer verrijkend, zowel voor de kinderen en jongeren als voor de senioren.