Een culturele gemeente voor iedereen

• Laten we kunst en cultuur de school binnenbrengen: in het programma, door excursies, door een aanbod van culturele activiteiten tijdens buitenschoolse activiteiten.
• Onze culturele centra (Karreveld, Huizen van Culturen, MoMuse, Academie) ondersteunen Molenbeekse kunstenaars met aandacht voor culturele diversiteit. Laten we alle artistieke disciplines in dit aanbod integreren.
• Onze openbare infrastructuur (scholen bijvoorbeeld) staat open voor culturele verenigingen voor de organisatie van hun workshops en activiteiten 's avonds en in het weekend.
• We bemiddelen actief bij private infrastructuren om ze open te stellen voor Molenbeekse artiesten (repetitieruimtes, evenementenzalen).
• We werken samen met hogere overheden om een "culturele bijenkorf" te creëren, met repetitieruimtes en een opnamestudio die financieel toegankelijk zijn voor beginnende artiesten.
• We creëren een culturenraad, die als missie heeft kunstenaars te ondersteunen, behoeften in kaart te brengen en het culturele aanbod te ontwikkelen.
• We verhogen de waarde van cultuur-sportcheques zodat jongeren toegang hebben tot een cultureel aanbod en zich kunnen inschrijven voor culturele workshops of academies.
• Laten we programmeurs uit verschillende achtergronden aanwerven zodat alle inwoners van de gemeente kunnen genieten van een rijk cultureel aanbod waarin ze zich kunnen herkennen.

• We steunen de kandidatuur van Molenbeek for Brussels 2030, de kandidatuur van Molenbeek voor Europese Culturele Hoofdstad.
• We ondersteunen het project van de toekomstige creatieve hub Manchester.
• We stimuleren de oprichting van een opleidingscentrum voor artistieke beroepen.

• Laten we de inhoud, de kwaliteit van cultuur voorop stellen, in plaats van het rendement (prijs, aantal bezoekers, toeschouwers, deelnemers, enz.).
• Laten we grote multinationals op afstand houden van ons cultuurbeleid. Kunst en cultuur mogen niet afhankelijk zijn van sponsoring (Tax Shelter, banken, industrieën, Nationale Loterij, enz.). Al deze vormen van sponsoring maken culturele werkers tot instrumenten van reclame. Laten we het beheer van het culturele leven terug in handen geven van de overheid.
• De controle van publieke structuren voor cultureel beheer moet worden uitgevoerd door gemengde en representatieve commissies (politici, culturele actoren en burgers uit alle milieus).
• Laten we een intercultureel beleid toepassen dat Nederlandstaligen, Franstaligen en culturen uit verschillende migraties samenbrengt. We stellen voor om transversale uitwisselingen en samenwerking in culturele centra, jeugdhuizen, buurthuizen, scholen te bevorderen, maar ook uitwisselingen van praktijken en veldprojecten.
• We besteden bijzondere aandacht aan populaire culturele praktijken en praktijken die voortkomen uit immigratieculturen.

Cultuur kan ons begrip van de wereld, de samenleving en onszelf verbreden en verdiepen. Het kan ons helpen ons te verwonderen, tegen de stroom in te durven gaan en buiten het nauwe kader te denken dat ons door de macht wordt opgelegd. Kunst en cultuur hebben een fundamentele rol te spelen als het gaat om het streven naar een meer inclusieve, rechtvaardige, solidaire en menselijke samenleving.

Dit is een visie die haaks staat op het huidige beleid van commercialisering, dat de toegang belemmert voor degenen die niet kunnen betalen. Deze visie onderwerpt cultuur aan handel en bevoordeelt een minderheid door de opkomst van nieuwe kunstvormen te verstikken. We moeten onszelf op lokaal niveau de middelen geven om artistieke en culturele creatie te ontdekken, de creatie van anderen te begrijpen en onze eigen creatie te beoefenen. Louter culturele consumptie bevredigt ons niet. Voor ons maakt culturele praktijk, zelf creëren en de creatie van anderen delen, deel uit van een interactieve beweging die dialoog bevordert en de cohesie van lokale gemeenschappen versterkt.

Tijdens de Covid-periode maakte de politieke macht een onderscheid tussen zogenaamde "essentiële" en "niet-essentiële" sectoren. Cultuur werd duidelijk niet als essentieel beschouwd door politieke leiders. Ze onderging beslissingen die niet gepaard gingen met de nodige steunmaatregelen. Kunstenaars en technici werden aan hun lot overgelaten, maar ze waren niet gelaten. De sector mobiliseerde zich met meerdere acties (StillStanding, No Culture No Future...), die breed gesteund werden door het publiek. PVDA/PTB-federaal parlementslid Nadia Moscufo stond aan hun zijde op straat, maar ook in het Parlement, waar we erin slaagden een voorstel van resolutie aangenomen te krijgen, op het hoogtepunt van de crisis, waarin we vroegen om noodmaatregelen voor de culturele sector.

Parallel aan de verschillende strijdbewegingen om ervoor te zorgen dat de culturele sector voldoende ondersteund werd tijdens de Covid-crisis, hebben we herhaaldelijk, zowel op straat als in de parlementen, de heropening van de culturele sector onder veilige gezondheidsomstandigheden gesteund.

We dragen allemaal een artistiek en cultureel potentieel in ons, dat we kunnen leren uitdrukken door te ontdekken wat anderen vóór ons hebben uitgedrukt, wat anderen om ons heen uitdrukken. Deze expressie is onze menselijkheid, wat we zijn in onze eigen ogen en in de ogen van anderen, door onszelf en door anderen. Het zijn onze aspiraties, onze dromen, onze vragen, onze reflectie, onze dorst naar emancipatie, ons verlangen naar schoonheid. Bovendien stelt het ons in staat om menselijke idealen te bedenken en te verdedigen, om ze levend te maken, om bij te dragen aan de opkomst van een rechtvaardiger, menselijker samenleving.

Muziek, theater, poëzie, literatuur, dans, schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie, film, digitale creatie... Elke dag worden we kunstwerken aangeboden die we worden uitgenodigd om ons actief eigen te maken, om terug te geven in vormen die we plukken en door onze eigen gevoeligheid laten passeren.

De gemeente is de eerste plaats waar we de kennis- en creatiemiddelen van cultuur tot onze beschikking hebben: bibliotheken, filmclubs, academies, scholen, jeugdcentra, koren, seniorenclubs, buurthuizen, culturele centra, folkloristische kringen... De gemeente kan, als ze een echt populair cultuurbeleid ontwikkelt, ons deze middelen in ons dagelijks leven en dicht bij huis verschaffen. Ze kan initiatieven van burgers ondersteunen die creatie en delen willen bevorderen, met een bijzondere zorg voor de ondersteuning van deze burgerinitiatieven. Ze kan helpen talenten te wekken, ze te voeden, roepingen op te wekken. Ze kan erkende cultuur en kunst toegankelijker en begrijpelijker maken. Ze kan de kritische blik en de expressie van culturele nieuwigheden bevorderen. Ze kan bijdragen aan het ontstaan, in wijken en straten, van leef- en ontmoetingsplaatsen waar verschillende culturen elkaar ontdekken en verrijken, in een vermenging die de realiteit van de wijken weerspiegelt. Ze kan de eerste elementen bouwen van een opvoeding tot een cultuur om samen te leven, om rechtvaardige waarden te versterken en te openen naar een bruisend, solidair, harmonieus lokaal leven dat broederschap en vooruitgang produceert. Ten slotte kan ze de inzet ondersteunen van kunstenaars en cultuurwerkers die elke dag bijdragen aan dit essentiële, primordiale werk, onder omstandigheden die vandaag de dag gekenmerkt worden door onzekerheid, sociale kwetsbaarheid, een schrijnend gebrek aan middelen voor creatie en overdracht.

Op een moment van diepe crisis, waar de economie steeds meer in dienst staat van de rijksten en angst, wanhoop, werkloosheid, verdeeldheid en wantrouwen genereert, kunnen de politieke keuzes die op lokaal niveau worden gemaakt ons helpen weerstand te bieden aan deze plagen, de paden van een betere toekomst uit te stippelen, en een heden te creëren dat bestaat uit onze verlangens naar menselijkheid, verbondenheid, solidariteit, strijd voor onze waarden en voor een waardig leven.

Maar bezuinigingen op het gebied van kunst en cultuur hebben sommige organisaties en kunstenaars gedwongen hun werk te stoppen. Dit heeft geleid tot een verlies aan talent: het publiek is het eerste slachtoffer. We drijven kunstenaars naar de marktlogica die hen hun vrijheid van expressie doet verliezen en hen dwingt zich aan te passen aan een context waar reclame, concurrentie en winst bepalend zijn. Dit is een enorm verlies, temeer omdat dit "gecommercialiseerde" aanbod vaak materieel ontoegankelijk is en daarom ondemocratisch. Bezuinigen op publieke middelen en kunst en cultuur tot koopwaar maken: het komt neer op het uitoefenen van ondraaglijke druk op het personeel van vele organisaties. Cultuurwerkers lopen steeds meer sociale en economische risico's. Allen in deze sector zijn bijgevolg verzwakt.

Vandaag de dag vertrouwen sommige gemeenten het beheer van cultuur toe aan grote private communicatiebedrijven, zoals Live Nation, die cultuur leiden volgens een commerciële en neoliberale logica. Tegelijkertijd worden populaire structuren onthouden van subsidies. Dit alles is een kwestie van politieke keuze. Wij kiezen voor het leven, voor levende cultuur, voor een rijke en diverse menselijkheid, voor kinderen, adolescenten, volwassenen, vrouwen en mannen die in staat zijn om erkende, populaire, lokale, wereldwijde kunst en cultuur te begrijpen, te waarderen; die verlangen en in staat zijn om zelf te creëren, om het beste van zichzelf te geven, om vragen en mogelijke antwoorden te delen, om samen de instrumenten van dialoog, uitwisseling en solidariteit te creëren. Wij kiezen voor een gemeente die dicht bij haar inwoners staat, door hen gecontroleerd wordt en zich bekommert om het aanbieden van openbare diensten en instrumenten voor expressie, ontdekking, kennis, en het bevorderen van het delen van ideeën en aspiraties.

We willen dat ieder van ons de mogelijkheid heeft om deel te nemen aan het culturele leven. We moeten iedereen de instrumenten geven om kunstwerken te creëren. De school heeft op dit niveau een fundamentele rol. We willen cultuur een belangrijkere plaats geven in het onderwijs en inleidende cursussen aanbieden in verschillende kunstvormen gedurende de hele schoolloopbaan, vanaf het kleuteronderwijs. Cultuur op school is meer dan alleen een excursie. Het moet een integraal onderdeel van het schoolprogramma zijn. In Nederland voorziet het onderwijs in culturele coördinatoren in de basisscholen. Een bepaald aantal uren wordt specifiek aan kunst en cultuur besteed. Zij zorgen ervoor dat scholen, culturele instellingen, kunstenaars en de gemeente samenwerken om te garanderen dat elke leerling het recht heeft om te leven en te leren door artistieke activiteiten. We kunnen dit aanvullen met een aanbod van buitenschoolse activiteiten, door culturele en sportverenigingen uit te nodigen om een activiteit op school te organiseren, na schooltijd (of tijdens de middagpauze), zoals trouwens al gebeurt.

In het secundair onderwijs doen we een beroep op kunstenaars en culturele operatoren. We verwelkomen alle artistieke disciplines en besteden bijzondere aandacht aan culturele uitingen die jongeren aanspreken, zoals DJ-mixen, videoclips, fotografie, webdesign, urban dance, slam, graffiti, enz. We geven scholen voldoende menselijke en financiële middelen om dit op te zetten.

We hebben kwalitatieve gemeentelijke culturele structuren in Molenbeek, met het Karreveldkasteel, het Huis van Culturen, MoMuse, de Academie... Elk Molenbeeks cultureel centrum moet de ambitie en missie hebben om lokale kunstenaars te ondersteunen en te promoten.

We hebben (gedeeltelijk) publiek gesubsidieerde culturele initiatieven in Molenbeek (Charleroi Danse, Vaartkapoen, L'épicerie, La Vallée, Mima, enz.). De gemeente Molenbeek moet zich ertoe verbinden te bemiddelen tussen lokale kunstenaars en deze centra om te garanderen dat lokale initiatieven er geprogrammeerd kunnen worden. Evenzo moet de gemeente bemiddelen met private structuren (bijvoorbeeld Brussels Event Brewery), zodat lokale initiatieven er een plaats kunnen vinden.

We denken dat Molenbeek een "culturele bijenkorf" nodig heeft: een infrastructuur die veel kunstenaars in staat stelt een goedkope repetitieruimte te vinden, een opnamestudio.

Voor veel mensen is de toegang tot culturele plaatsen en activiteiten ingewikkeld: financiële drempels, moeilijkheden met openbaar vervoer 's avonds, digitalisering van ticketing, enz. Vooral voor jongeren, die in een fase van hun leven zijn waarin muziek, fotografie en andere kunstvormen een belangrijke rol spelen. Cultuur stelt hen in staat elkaar te ontmoeten en onbekendheid met de ander te bestrijden. Het verbreden van de toegang tot cultuur voor iedereen vereist een reeks maatregelen.

We werken er geleidelijk aan dat elke jongere van 12 tot 21 jaar een Cultuur-Sportcheque van 400 euro per jaar ontvangt, zoals in IJsland, om te genieten van culturele en sportieve activiteiten. Voorbeelden in Frankrijk, Spanje en Duitsland tonen het onmiddellijke succes van dit type pas, die jongeren in staat stelt culturele ontdekkingen te doen. Ze kunnen naar een rapconcert gaan, een toneelstuk of een manga kopen. 

Het is ook een steuntje in de rug voor de culturele sector die moeite heeft om te herstellen van de verschillende opeenvolgende crises.

We willen de diversiteit in het culturele aanbod vergroten door het quotabeleid in programmeringen en besluitvormingsorganen te versterken. Zo verbeteren we de vertegenwoordiging van jongeren, vrouwen en mensen met een diverse achtergrond.

We steunen het project Molenbeek for Brussels 2030, de kandidatuur van Molenbeek als Europese Culturele Hoofdstad in 2030. Molenbeek heeft een positief project nodig dat het kan laten schitteren. De culturele rijkdom in Molenbeek maakt het een natuurlijke kandidaat. We ondersteunen de ambitie en aandacht voor diversiteit en de participatie van lokale actoren, zowel culturele als verenigingen, aan deze kandidatuur. We moeten de Culturele Hoofdstad voor iedereen zijn.

We steunen de oprichting van een creatieve hub in de Manchesterstraat, rond de vestiging van Charleroi Danse. We zullen ons inzetten om ervoor te zorgen dat deze hub ook toegankelijk en open is voor lokale initiatieven.

Cultuur omvat niet alleen kunstenaars, maar ook al diegenen die nodig zijn om op te treden: technici, mensen die op- en afbouwen, geluid en licht verzorgen, het podium bouwen, enz. We hebben al een Art2Work-initiatief. We willen de ontwikkeling van een opleidingscentrum voor podiumtechnieken stimuleren. Zo kan de creatieve hub ook echt opleidings- en werkgelegenheidskansen creëren voor Molenbekenaren.

Kunst is niet voorbehouden aan mensen met buitengewone talenten, het is een activiteit waartoe elke mens toegang moet hebben en die hij nodig heeft: als publiek, maar ook als schepper. Cultuur mag niet opgesloten worden in een ivoren toren. We willen kunst in al zijn vormen waarderen: klassieke artistieke praktijken, maar ook amateurkunst, volkscultuur, cultuur gedragen door jongeren, straatkunst...

We maken ruimte voor alle smaken en genres, voor een divers artistiek leven dat alle lagen van de samenleving in staat stelt een rijke cultuur te beleven. We streven naar een actieve culturele ervaring en willen kunst in al zijn vormen waarderen: volkskunst, straatkunst, kunst gedragen door jongeren, klassieke kunsten, hedendaagse kunst maar ook amateurkunst.

We ondersteunen ook meer verenigingen die jongeren (en minder jonge mensen) in staat stellen een kunstvorm te beoefenen. In deze geest heeft Amandine Pavet, PVDA-afgevaardigde in het parlement van de Franse Gemeenschap, in 2023 de oprichting van een Stedelijk Expressienetwerk verdedigd, naar het model dat in Rennes bestaat. Dit systeem stelt burgers in staat om muren voor vrije expressie te gebruiken voor het maken van artistieke fresco's, geeft lokale partners (verenigingen, culturele centra, jeugdhuizen, jeugdbewegingen, scholen...) het kader en de middelen om initiatieven rond stadskunst te ontwikkelen en zorgt voor de realisatie en het onderhoud van een online platform dat alle muren voor vrije expressie, activiteiten gerelateerd aan stadskunst, stedelijke kunstenaars en routes in kaart brengt. De Brusselse gemeenten zouden Belgische pioniers kunnen zijn op dit gebied.

We zetten in op culturele buurtinitiatieven, die mensen in staat stellen elkaar te ontdekken en wederzijds te verrijken door zich te voeden met het leven dat hun buurten animeert. Geïnspireerd door het Nederlandse model van Cultuurregisseurs, zetten we een netwerk van culturele coördinatoren op in alle wijken. Deze coördinatoren moedigen bewoners en kunstenaars aan om hun ideeën, groot en klein, op cultureel gebied te uiten en te realiseren. De culturele coördinatoren verbinden de culturele aspiraties van de bewoners met bestaande structuren. Ze helpen deze aspiraties te concretiseren, bijvoorbeeld door repetitieruimtes of het nodige materiaal te vinden.

We zetten in op culturele buurtinitiatieven, die mensen in staat stellen elkaar te ontdekken en wederzijds te verrijken door zich te voeden met het leven dat hun buurten animeert. We diversifiëren de programmering van onze culturele centra om alle lagen en segmenten van de bevolking te bereiken. We werven programmeurs en personeel aan uit diverse achtergronden om een breder scala aan culturele opties te kunnen bieden waarin iedereen zich kan herkennen. We stimuleren programma-uitwisselingen tussen de verschillende gemeenschappen van het land door samenwerkingen tussen Franstalige en Nederlandstalige culturele plaatsen en tussen organisaties van andere gemeenschappen.

De staatshervorming heeft geleid tot een verdeling van cultuur tussen de taalgemeenschappen. Maar de culturele sector laat zich hierdoor niet ontmoedigen en neemt meertalige initiatieven. Brussel neemt de meeste initiatieven op dit gebied. Onze gemeente is een coherente multiculturele gemeente. Maar initiatieven die meerdere talen mengen, hebben moeite om publieke steun te krijgen. Ondanks dit laten vele kunstenaars en culturele instellingen - de KVS en het Théâtre national, bijvoorbeeld - zich niet afschrikken. Brussel kan zo prat gaan op een rijk cultureel leven, een van de rijkste in Europa. Een systematisch multiculturele aanpak moet de gescheiden organisatie van het culturele leven vervangen.

We moedigen initiatieven aan die taal- en cultuurgrenzen overschrijden, wat het DNA van onze gemeente is, en we willen gemeenschappen dichter bij elkaar brengen.